پشه آئدس
جنس Aedes بیش از 950 گونه پشه دارد که برخی از اعضای آن ناقل بیماری هستند و گاهی اوقات پاتوژن های کشنده (ارگانیسم های ایجاد کننده بیماری) را به انسان و سایر حیوانات منتقل می کنند. گونه های مختلف پشه آئدس بومی زیستگاه های معتدل و گرمسیری در سراسر جهان هستند. با این حال، برخی از گونه‌ها یا در نتیجه ورود انسان به مناطق جدید یا در نتیجه تغییر تأثیرات محیطی، فراتر از محدوده های بومی خود گسترش یافته‌اند. گسترش A.aegypti از آفریقا و A.albopictus از آسیا به قاره آمریکا از اهمیت ویژه‌ای برخوردار بوده است زیرا باعث گسترش برخی بیماری‌های عفونی به ویژه تب چیکونگونیا، تب دنگی و تب زیکا را تسهیل کرده است.
ویژگی های فیزیکی
پشه های بالغ آئدس با بدن باریک و سیاه، الگوی منحصر به فرد حالت مخطط در شکم و قفسه سینه و نوارهای روشن و تیره متناوب روی پاها از سایر انواع پشه متمایز می شوند. ماده ها بیشتر با شکل شکم، که معمولاً در انتها به یک نقطه می رسد، و با پالپ های پایین (ساختارهای حسی در قسمت دهان)، که کوتاه تر از خرطوم هستند، راحت تر متمایز می شوند. پشه‌های آئدس به طور مشخص بدن خود را افتاده و موازی با زمین نگه می‌دارند و هنگامی که فرود می‌آیند، خرطوم به صورت زاویه دار به سمت پایین قرار می گیرد.
پشه هایی مانند Aedes aegypti، ناقل تب زرد و تب دنگی، از خون مهره داران تغذیه می کنند. روی شاخک های این پشه گیرنده هایی وجود دارد که تشخیص مواد شیمیایی تولید شده توسط مهره داران را فراهم می کند . برخی از مواد شیمیایی مانند دی اکسید کربن و اسید لاکتیک به عنوان مواد جلب کننده برای گونه های مختلف پشه های خونخوار عمل می کنند.
مراحل زندگی
تخم
پشه‌های ماده روی دیواره‌های داخلی ظروف حاوی آب، بالای سطح آب، تخم‌گذاری می‌کنند. تخم ها مانند چسب به دیواره ظرف می چسبند و می توانند بعد از خشک شدن ماده چسبنده تخم تا 8 ماه زنده بمانند. تخم های پشه حتی می‌توانند در زمستان نیز زنده بمانند. پشه ها فقط به مقدار کمی آب برای تخم گذاری نیاز دارند. کاسه‌ها، فنجان‌ها، مخزن ها، تایر اتومبیل، بشکه‌ها، گلدان‌ها و هر ظرف دیگری که محتوی آب باشد، یک پرورشگاه عالی برای این پشه هاست.
تخم ها شبیه فضله های سیاهرنگی هستند.
لاروها
تفریخ تخم ها زمانی اتفاق می افتد که آب (باران یا آبپاش) روی تخم ها پاشیده شود. لاروها در آب زندگی می کنند و بسیار فعال هستند و اغلب به آنها “ویگلر” می گویند.
شفیره
شفیره ها نیز در آب بوده و پشه بالغ از شفیره بیرون آمده و پرواز می کند.
حشره کامل
پشه های آئدس ماده برای تولید تخم به خون نیاز دارند بنابراین انسان و حیوانات را نیش می زنند.پشه های ماده پس از تغذیه به دنبال منابع آبی برای تخم گذاری می گردند. A.aegypti و A.albopictus مسافت های طولانی را پرواز نمی کند.این پشه ها ترجیح می دهند در نزدیکی انسان ها زندگی کنند و آن ها را نیش بزنند. A.aegypti هم در محیط بیرون و هم در خانه زندگی کنند، در حالی که A.albopictus در فضا های باز زندگی می کنند.
رفتار و چرخه زندگی
چرخه زندگی پشه‌های آئدس شامل چهار مرحله (تخم، لارو، شفیره و بالغ) است که حشرات کامل از بین 7 روز تا چند هفته پس از تفریخ تخم ظاهر می شوند. ماده ها تخم های سیاه رنگ خود را به صورت انفرادی روی سطح مرطوب (مانند گل و لای) مانند مرداب ها، سوراخ های درختان یا روی گیاهان (نقطه اتصال بین برگ و ساقه) قرار می دهند. اشیایی مانند گلدان های سفالی، ظروف پلاستیکی و لاستیک ها، مکان های رایجی برای تخم گذاری هستند. پس از غوطه‌ور شدن در آب، تخم‌ها تفریخ می شوند البته این فرایند ممکن است روزها یا هفته ها طول بکشد، زیرا برخی از تخم‌ها قبل از تفریخ نیاز دارند چندین بار در آب خیس شوند.
تخم‌ها می‌توانند دوره های طولانی خشکی را تحمل کنند و ماه‌ها قدرت زنده مانی خود را حفظ کنند این ویژگی تخم ها را قادر می سازد زمستان‌های سرد و سایر شرایط آب و هوایی نامطلوب را تحمل کنند و زنده بمانند.
لاروهای Aedes در آب زندگی می‌کنند و معمولاً به صورت وارونه و با زاویه‌ای از سطح آب آویزان می‌شوند. تنفس لارو ها توسط یک سیفون تنفسی ضخیم و کوتاه که اکسیژن را از هوای سطح آب جذب می کند، صورت می گیرد. مرحله لاوری 4 سن داشته و لارو ها در سن آخر به شفیره تبدیل می‌شوند. پس از اتمام مرحله شفیرگی حشرات کامل در سطح آب ظاهر می‌شوند و در عرض دو روز پس از ظهور، جفت‌گیری می‌کنند. ماده ها برای اینکه بتوانند تخم گذاری کنند ماده‌ها باید اولین وعده غذایی خود را که خون می باشد، مصرف کنند.
تغذیه پشه‌های آئدس
پشه‌های آئدس در طول روز تغذیه می‌کنند یعنی روز فعال می باشند و اوج فعالیت در بامداد و غروب است. این پشه ها تمایل دارند به طور تهاجمی از انسان و بیش از یک نفر تغذیه کنند. اگرچه به نظر می‌رسد بسیاری از گونه‌ها ترجیح می‌دهند در فضای باز تغذیه کنند اما برخی دیگر نزدیک با انسان زندگی می‌کنند و تخم‌های خود را در داخل خانه می‌گذارند.
برای اطلاعات بیشتر از این پشه ها به مطلب بیماری هایی که توسط این پشه ها منتقل می شود، مراجعه کنید.
منبع
دیدگاهی یافت نشد