شناخت موجودی با دردناکترین نیش دنیا، مورچه فشنگی

مورچه فشنگی (Paraponera clavata) یک مورچه جنگلی استوایی است که به دلیل نیش شدیدا دردناکش به این نام نامگذاری شده است که برخی حتی آنرا با درد شلیک گلوله مقایسه میکنند. با این حال مورچه فشنگی نام های رایج زیادی دارد. در ونزوئلا به آن مورچه 24 ساعته می گویند زیرا درد نیشش می تواند یک روز کامل طول بکشد.

ظاهر و زیستگاه

مورچه های کارگر بین 18 تا 30 میلی متر (0.7 تا 1.2 اینچ) طول دارند. رنگ آنها مشکی مایل به قرمز است. مورچه فشنگی دارای فک پایینی بزرگ و همچنین نیش قابل مشاهده است.

مورچه های فشنگی در جنگل های بارانی گرمسیری آمریکای مرکزی و جنوبی، در هندوراس، نیکاراگوئه، کاستاریکا، ونزوئلا، کلمبیا، اکوادور، پرو، بولیوی و برزیل زندگی می کنند. این مورچه‌ها کلنی‌های خود را در پایه درختان می‌سازند تا بتوانند در سایبان علوفه ها کاوش کنند. هر کلونی شامل صدها مورچه است.

شکارچیان، طعمه ها

مورچه های فشنگی شهد و بندپایان کوچک را می خورند. یکی از انواع طعمه ها، پروانه بال شیشه ای است که تکامل یافته است تا لاروهایی تولید کند که طعم ناخوشایندی برای مورچه های گلوله ای دارند. مگس فورید (Apocephalus paraponerae) انگل مورچه فشنگی کارگر زخمی است. کارگران آسیب دیده شایع هستند زیرا کلنی مورچه های فشنگی با یکدیگر می جنگند. بوی مورچه زخمی مگس را وسوسه می کند که از مورچه تغذیه کند و در زخمش تخم بگذارد. یک مورچه مجروح ممکن است تا 20 لارو مگس را در خود جای دهد.

مورچه های فشنگی توسط حشره خواران مختلف و همچنین توسط یکدیگر شکار می شوند.

پروانه بال شیشه ای

دردناکترین نیش دنیا

مورچه های فشنگی گرچه غیر تهاجمی هستند،اما وقتی تحریک شوند نیش می زنند. هنگامی که یک مورچه نیش می زند، یک نوع ماده شیمیایی آزاد می کند که به مورچه های دیگر در مجاورت او سیگنال می دهد که مکرراً نیش بزنند. بر اساس شاخص درد اشمیت، مورچه گلوله ای دردناک ترین نیش را در بین حشرات دارد. این درد به عنوان دردی کورکننده و الکتریکی توصیف می‌شود که قابل مقایسه با تیراندازی با اسلحه است.

دو حشره دیگر، ریتیل شاهینی و زنبور جنگجو، نیش هایی مشابه مورچه فشنگی دارند. اما درد ناشی از نیش رتیل شاهینی کمتر از 5 دقیقه طول می کشد و درد زنبور جنگجو تا دو ساعت ادامه دارد. اما، نیش مورچه فشنگی، امواج عذابی ایجاد می کند که 12 تا 24 ساعت طول می کشد.

سم اولیه در سم مورچه فشنگی پونراتوکسین است. این سم علاوه بر درد طاقت فرسا، فلج موقت و لرزش غیرقابل کنترل ایجاد می کند. علائم دیگر عبارتند از تهوع، استفراغ، تب و آریتمی قلبی. البته واکنش های آلرژیک به این سم نادر است. در حالی که این سم برای انسان کشنده نیست، سایر حشرات را فلج می کند یا می کشد. پونراتوکسین گزینه مناسبی برای استفاده به عنوان یک حشره کش زیستی است.

کمک های اولیه

با پوشیدن چکمه های بلند تا روی زانو و مراقبت از کلونی مورچه ها در نزدیکی درختان می توان از نیش مورچه های فشنگی جلوگیری کرد. در صورت ایجاد مزاحمت، اولین دفاع مورچه ها انتشار یک بوی بد هشدار دهنده است. اگر تهدید ادامه پیدا کند، مورچه ها نیش می زنند و فک پایین خود را محکم می کنند.

در صورت گزش، اولین اقدام این است که مورچه ها را از قربانی جدا کنید. آنتی هیستامین ها، کرم هیدروکورتیزون و کمپرس سرد ممکن است به کاهش تورم و آسیب بافتی در محل نیش کمک کنند. داروهای مسکن تجویزی برای رفع درد مورد نیاز است. اگر این موارد باعث درمان نشود نگران نباشید. بیشتر موارد نیش مورچه های فشنگی خود به خود برطرف می شود، اگرچه درد ممکن است یک روز طول بکشد و لرزش کنترل نشده ممکن است برای مدت طولانی تری ادامه یابد.

اما اگر در خانه خود با هجوم مورچه ها مواجه شدید به فروشگاه آسازیست سر بزنید و با تهیه ژل خوراکی فیبروکیل یا کنسانتره آلفاکیل سریعا از شر این موجودات راحت شوید.

منبع

Bullet Ant Facts: Habitat, Predators, Painful Sting (thoughtco.com)